Author Archives: Alexander

About Alexander

Brit studeer Afrikaans.

Die weg hoe ons lees, het verander

Ek lees onlangs ‘n artikel in ‘n gratis Londense koerant wat my oor moderne joernalistiek laat dink het en die tipe nuus ons as lesers wil lees. Ek gee nie ‘n skakel aan die artikel vir klaarblyklike redes nie maar glo my as ek sê dit was so soetsappig, stroperig en gemaksugtig van die joernalis wat ek en ‘n vriend het daaroor hard gelag. Dit verbaas my dat só ‘n artikel gepubliseer kan word en hoekom die joernalis dink dit ‘n goeie idee was om in hul eie naam te skryf. Kwaliteit het beslis afgeneem.

Wat merkbaar is, is hoe joernalistiek verander het – en terselfdertyd hoe ek besef hoe oud ek word. Media word meer sosiale media met ‘n idee van burger joernaliste – ek dink hulle noem hulself vryskut. Wat in die verlede nuus, opinie en ontleding was en wat verduidelik en konteks gee word nou deur gevoelens – dié van beide die joernalis en die leser – vervang. Die leser begin glo hul veronderstellings en kommentare is nou so belangrik soos die skrywer se ontleding. Die tipe onderwerpe wat ek wil leer is nie die tipe onderwerpe waaroor koerante wil skryf nie. Jy lees of nie net wat hulle publiseer.

Die rol en vereistes van skrywers ook verander. Hoe maklik dit word om die leser te bereik hoe meer die kwaliteit en styl verander en word verloor. Mense skryf gratis vir aanlynse weergawe van koerante wat nodig het veel meer artikels dat jy lees meer en meer gesindikeerde en vertaalde artikels. Die bedrukte koerant begin verdwyn en word webblaaie en Facebook blaaie met ‘n gemeenskap lesers en die geleentheid van advertensie. Die leser stuur skakels aan hul vriende en versprei die koerante se skriftes oor die hele wêreld gratis. In die laas paar jaar het Die Stem en The South African Times gevou en The South African is nou net ‘n webblad wat ‘n jammer is want ek het altyd geniet om Dinsdagoggend ‘n kopie op te tel as ek werk toe loop.

Toe ek begin blog het was die blog toneel baie besig. Daar was ook die potgooi okes wat elke week hul gedagtes vir die wêreld uit gegooi het, mense vol persoonlikheid. Toe was daar omstrede oor die woord potgooi tussen Afrikaanssprekendes en Nederlandssprekendes. Ek onthou nie die redes hiervoor nie, maar nou die woord podgooi word gebruik.

Ek beskou myself nie as joernalis of skrywer nie. Ek is ‘n leerder van Afrikaans en ek skryf vir my die geleentheid om nuwe woorde en grammatika te oefen wat ek onlangs geleer het. Om myself uit te druk in ‘n vreemde taal is ‘n groot uitdaging en ek skryf nou net vir myself op ‘n Afrikaanse blog toneel van stilte sonder belangstellende lesers en skrywers.


Ek het geen foto vir hierdie pos nie.

Boere op die aardsdrempel

Ek lees hierdie week Afrikaans boere in Argentinië op The South African webblad oor ‘n nuwe fliek oor hierdie gemeenskap. Die fliek lyk interssant so hopelik sal dit beskikbaar wees om aanlyn af te laai. Ek twyfel my plaaslike bioskoop sal dit vertoon so dis ‘n DVD om te koop.

Dis ‘n storie wat veel mense interesseer. Dis inspirering om te lees oor ‘n afgeleë groep wat aan hul kultuur en oorsprong vashou. Ek sukkel om die sprekers in die video te verstaan weens hul aksent. Dit klink verder van moderne Suid-Afrikaanse aksente as dié wat ek dikwels hoor. Wys hierdie die invloed van die Spaanstalige land of die oorblyfsels van ‘n argaïese aksent? Of is ek net heeltemal verkeerd?

Ek het oor die gemeenskap in ensiklopedieë gelees toe ek in 1998 begin leer het. Destyds stryd Encyclopaedia Britannica teen Microsoft se Encarta om die grootste te word, die onoffisiele bron van alle kennis. Hierdie inligting was taamlik maklik om te vind vir ek as nuuskierige leerling wat alles oor die taal en sprekers wou uitvind. Hierdie was ‘n paar jaar voor Wikipedia verskyn het waarna ons altyd verwys as ons is onseker. (Toe het beide ander verdwyn en oorleef slegs in artikels oor hulleself op Wikipedia.)

Onegelukkig is die enigste boek, Colonia Boer, an Afrikaner Settlement in Chubut, Argentina, baie duur. Ek sou dit gekoop het toe dit net ‘n bietjie duur was, nie belaglik duur nie.

Twee ander groepe uit getrek na die oorlog om nuwe geleenthede te vind en om die Britse bewind te ontsnap. Boer Settlers in the Southwest vertel oor vertrekkers in Texas en Meksiko. The Boers in East Africa vertel oor ‘n groep wat Eldoret in Kenia gebly het. Ek dink ek het gelees dat dié in Kenia joiners was wat Suid-Afrika moes verlaat (miskien het ek só in Mark Behr se of Stephen Taylor se Livingstone’s Tribe gelees) en het uiteindelik terug na Suid-Afrika gegaan. Niemand stel groot belang in hulle nie, ‘n bietjie soos die nasate van die Dorsland trekkers wat in die 1920s Angola uiteindelik verlaat het.

Dit herinner my ook na Riccardo Orizio se uitstekend Lost White Tribes, veral die hoofstuk oor die Basters in Namibië wat nog trots op Afrikaans is. Daar is ‘n geleentheid vir hierdie groepe, en ander groepe, om mekaar te ondersteun noudat teknologie bestaan wat ons met mense op die aardsdrempel te kommunikeer. Mense aanlyn skryf hoe hulle die mense in Argentinië help maar verdien die uithmees meer aandag as die plaaslik? Ons hang af van die internet, en veral sosiale media, vir om iets nuuts te leer. Mense wil weet en deel in iets groot neem maar ontbreek die nuuskierigheid om op ons eie na te vors.

My belang in hierdie groepe is taal, veral minderheid taal in ‘n gebied van ‘n oorheersende taal en nie in spesifiek Afrikaner se kultuur in die buiteland nie. Ek waardeer dat minderheid tale sonder hul kultuur sukkel om lewend te bly. In die fliek lyk dit bly hulle trots op hul oorsprong maar het die taal onder die jonges verloor. Ek dink mense stel dikwels ‘n groter belang in kollektiewe geheues en geskeidenis as in taal. My belang in taal sluit nie-blankes binne in saam met blankes, hoe hulle praat en hoe hulle dink hieroor.

Is die geskeidenis en ervaring van die gemeenskap in Argentinië ‘n metafoor of aanduiding vir die toekoms van Afrikaans as ‘n lewende taal van miljoene in suider Afrika? Die jonge mense het verspaans so wat bly is die ouder mense en ‘n kollektiewe kultuur en identiteit. Is hierdie dalk ‘n moontlikheid wat vir Afrikaans wag?

In die toekoms, wie gaan Encarta opspoor?

Want ek ry op met die bus en jy vlieg op met ‘n jet

Nog ‘n ander maand en nog ‘n ander Suid-Afrikaanse musikant kom Londen toe vir ‘n paar gigs en só kom Jack Parow om ons te vermaak met sy ryme en sy eie styl humeur.

Loki Rothman en Jack Parow

‘n Arty prentjie van Loki Rothman en Jack Parow

Hy kom op die toneel met net Louwtjie op kitaar en ‘n sampler masjien vir hierdie twee gigs. Die res van die band kom nie Londen toe nie en gaan direk na Nederland toe vir ‘n musiekfees waar hy geniet meet sukses as in Brittanje. Hy bons, hy rap, hy skreeu en hy laat ons lag. Hy’s pret en miskien ook soms ‘n bietjie belaglik maar ons almal weet reeds dit en hy is ernstig oor wat hy doen. Die crowd sing en spring saam met hom. Hy lewer die treffers af wat ons wil hoor. Hy wil hard partytjie hou as hy ‘n bottel suip. Hy dans soos ‘n vegter en gee nie om nie.

In-tussen liedjies praat hy aan die menigte, vertel die agterstories oor sy loophaan as ‘n raaper en oor sy liedjies en hoe meer hy suip hoe meer sy woordjies mompel oor die besope menigte. Dit voel baie intieme miskien want hy staan in ‘n pub in Londen voor toegewyde fans in die buiteland. Hy vertel oor sy baklei met Steve Hofmeyr, ‘n moderne parabel oor die siel van die Afrikaanse nasie. Die besonderhede bedoel dalk nie so veel aan my nie maar dit bepaal ‘n deelte van die tipe Afrikaanstalige kultuur wat interessant is; een wat vorentoe kyk en wat almal insluit wat wil bydra.

Ná die gig gesels Jack met fans wat tou staan om ‘n kiekie saam met hom te neem en gesels ‘n biejtie met Louwtjie. Dit is mos baie duur om vir Suid-Afrikaanse bands om hierso te kom en veral weens die huidige wisselskors. Dit verduidelik hoekom hierdie keer kom net Jack and Louwtjie, net soos hoe verlede maand net Francois en Jedd gekom het. Dit verduidelik hoekom hulle bring so min merch om te verkoop en ek is dit tipe ou wat ‘n t-hemp wil koop. Ek het oor hierdie probleem – hoeveel dit kos om hierso te kom, nie die merch nie – geskryf en ons hoop dat promotors in die toekoms die hele bands hierso sal bring en sal die gigs in ‘n ware manier bevorder. Hierdie keer lees ek niks in The South African koerant of op die webblad nie wat ‘n teleurgestelling is. Waar is die ondersteuning van ‘n gemeenskap?

Miskien hulp dit ook dat hy en ander bands nie in Engels sing nie. Dit laat hulle anders lyk en miskien gaan hulle nie groot internasionale sukses ervaar nie, maar op die ander kant staan hulle aparte van die Engelse bands en behou hulle ‘n verskeie identiteit.

Ek kyk op Instagram en Twitter oor die band se somer toer oorsee en sien ‘n verskillende kant van ‘n band se lewe. Hulle ry op die moltrein, suip ‘n paar biere, sien die toeriste aantreklikhede en neem foto’s saam met die bands wat hulle by die musiekfees ontmoet. Hierdie is die aspek wat interesseer my; musikante, reisigers en toeriste wat op terselfdertyd die ervaring wil dokumenteer. Dit raak nie saak óf dit werk óf vakansie is nie, dis die realiteit van om weg te wees wat ons almal kan erken want ons dieselfde dinge op vakansie doen.

Die waarheid staan; sy naam is Jack Parow en hy is cooler as ekke.

Terug in swart

Saterdag was ek terug by Wembley-stadion vir om legendariese Australiese rockers AC/DC te kyk wat op hul huidige wêreld toer kom speel. Hoe meer kan ek sê, hulle was fantasties. Duisende fans wat alle die lirieke en liedjies ken, wat saam sing, wat wil saam met makkers uithang. Geen verrassings nie en ons soek nie verrassings nie.

Die snelweg na hel

AC/DC rock uit met elektriese kitarre uit

Die eerste keer toe ek hulle sien speel het, was toe ek sestien jaar oud. Destyds het ek op my eie van noord-Skotland na die Monsters of Rock musiekfees in Engeland gereis, wat ‘n ware avontuur was. Nou ry ek net op die moltrein van my huisie in noord-Londen af. Ná onlangse besoeke na Wembley vir om die Arsenal te kyk voel dit amper alledaags.

Dié wat dieselfde bly is die feit dat meer alhoewel half my lewe verby is, luister ek nog na dieselfde tipe bands. Ek was so opgewonde nou soos toe ek ‘n laaitie was. Ons almal besef hierdie is dalk hul finale toer en hulle speel die goederes wat ons wil hoor. Nostalgies beslis, maar niemand gee om nie want ons wil hê wat hulle wil aflewer.

Ver van Suid-Afrika maar lekker te hore

So Vrydag en Saterdag het Francois van Coke akoestiese solo gigs hier in Londen vir ‘n klein aantal fans en vriende gespeel. Dis ‘n seldsame geleentheid om Francois se debut solo album te bevorder vir fans in die buiteland en ook, ek vermoed en hoop, ‘n geleentheid om ‘n kort vakansie te hou.

Jedd Kossew en Francois van Coke

Jedd Kossew en Francois van Coke rock uit met akoestiese kitare uit

Natuurlik het ek na beide gigs toe gegaan en natuurlik gaan ek op my eie want Suid-Afrikaanse vriende is altyd besig en kan nie kom nie. Ek is weer die eensame Brit en Engelssprekende oke wat gaan, wat sukkel om die lirieke te volg behalwe vir die Fokofpolisiekar liedjies wat ek veel beter ken. Ek is gelukkig tog om te weet dat daar nog ‘n paar Suid-Afrikaanse kroeë in Londen is wat Suid-Afrikaanse bands hierso wil bring.

Ná die gigs gesels Francois en Jedd met fans toe hulle onder die fans dwaal. Ek dink oor hoe hulle voel, om hierso te kom waar baie min mense hul musiek ken aangesien dat hulle groot terug in Suid-Afrika is. Hieride gigs voel seker meer intiem en hulle doen klank en dit lyk asof hulle daarvan hou.

Buite Suid-Afrika is Afrikaanse musiek populêr in Nederland wat verstaanbaar is. Jack Parow kom volgende maand Londen toe speel waarna ek baie uit sien en hy speel dikwels ook in Nederland so bestaan daar ‘n mark. Maar meer as tien jaar ná Fokofpolisiekar se eerste album uitgegge is, mense vra nog waaruit die nuwe Afrikaanse rock bands kom. Ons wil nuwe musiek hoor so is die vraag vir hoe meer langer het ons nodig vir nuwe bands wag.

In Frankryk hoor niemand jy Afrikaans praat nie

Nadat ek terug van Gran Canaria gekom het, koop ek ‘n vliegkaartjie na Nice in suid-Frankryk. Ek het hieroor begin skryf maar ek besef dis nie so interessant soos ek sou verwag nie – ek het hierdie gesien, ek hierdie geëet, ek het hierdie mense ontmoet ensovoorts.

Die palmbome in die pad merk die grens tussen Monaco (links) and Frankryk (regs)

Die palmbome in die pad merk die grens tussen Monaco (links) and Frankryk (regs)

Wat ek geleer het, is dat ek verkies om op ‘n goedkoop, lo-fi vakansie te gaan. Ek gee nie om oor lekker hotels en restaurants nie so dit volg dat ek daarvan hou om op my eie te gaan reis. In die hostel was ek heeltemal anoniem, nog ‘n ander reisiger op ‘n goedkoop reis. Die personele vra niks oor jou nie, hulle is meer besig met die jonges wat toers met hul splinternuwe vriende wil boek.

Die hawe van Monaco vol miljoenêre se seiljagte

Die hawe van Monaco vol miljoenêre se seiljagte

Eintlik was ek beïndruk met die jonges veral dié uit Australië of Amerika wat vir ‘n paar week gaan reis. Hulle lyk onbevrees en so pret om nuwe ervarings te geniet en nuwe makkers onder hul medereisigers te maak. Ek wens ek het hulle gehoud gestalte het toe ek as jong gaan reis het.

Wil jy in hierdie tipe dorpie bly? Net buite Nice

Wil jy in hierdie tipe dorpie bly? Net buite Nice

Ek was die mees gelukkig toe ek saans op my eie op die strand met ‘n blikkie gesit het, deur die stege vol bars en restaurants gedwaal het of toe ek uit die trein se venster uit kyk. Hoe mooi lyk die kus en hoe helder skyn die blou see. Ek verstaan hoekom soveel mense wil in hierdie area aftree. Ek wil terug gaan en ontspan ver van almal wat ek ken.

Nice, Frankryk

Nice, Frankryk

Wat pret was, was om per trein aan verskillende lande toe te gaan. Ek wou Monaco sien en toe die volgende dag vat ek die trein na Ventimiglia in Italië toe vir middagete. Ek dink hoe die inwoners voel as toeriste soos ek kom na hul stede toe en swerf die paaie en neem kiekies van hul huise, hul gewoonbuurt. Ons praat nie hul taal nie en sukkel in die restaurants om te bestel. Is hulle trots om in so pragtige dorpies to woon, waarheen buitelanders kom om te verwonder en om te droom om hier te bly.

Die strand van Nice

Die strand van Nice

Soveel Suid-Afrikaners kom na Londen en gaan op die naweek na Europa en ek weet nou net hoe maklik dit is, as jy die geld het en alles wil reël, om weg te gaan ontdek. Ek besluit nou om geld te spaar sodat ek later in die jaar weg kan gaan. Miskien volgende keer gaan ek ‘n paar op die treine deur die lande reis. Ek is nie ontdekker of reisiger nie maar ek wil nou meer van Europa sien. Dit raak nie saak as ek nie saam mense nuwe mense gesels nie, daar is soveel meer op my eie te siene.

Ventimiglia in Italië

Ventimiglia in Italië

Ek moet seker ‘n toeristgids koop met die basiese uitdrukkings en woorde in die inheemnse taal sodat ek ‘n bietjie kan kommunikeer. Niemand blyk Afrikaans te praat nie, die hele besoek het vir my bevestig.

Gedagtes op my vakansie

Ek sukkel nou om my onlangse vakansies te onthou, dit voel so ver in die verlede. Soos ek geskryf het, het ek besluit om na Gran Canaria toe te gaan in plek van om interrailing te doen. Ek was onseker oor wat ek rerig wou doen en dus besluit het ek wou net op die strand in ‘n afgeleë eiland sit en ontspan. Dit vraag is, was dit die regte beslissing?

Gran Canaria is seker ‘n pragtige vulkaanse eiland. Dis vreemd om op ‘n deelte van Spanje in die Atlantiese Oseaan te bly, ver van die Europese vasteland en nader aan Afrika. Dit voel soos Europa maar daar’s ‘n klein noord-Afrikane bevolking uit die ou Spaanse gebeid van Wes-Sahara en ook uit Suid-Amerika.

Sononder op Gran Canaria

Sononder op Gran Canaria

Ek wou al die ander Britse toeriste vermy en nadat die vlieguit toe ek langsaan ‘n klompie okes sit wat dukgesuip geraak het, dink ek ek reg gekies. Toe was ek onseker. Op ‘n paar keer het ek soos Napoleon gevoel, ‘n banneling op ‘n eiland in die Atlantiese Oseaan sonder ander mense om mee te gesels. Eintlik voel dit goed om op my eie te bly, om veel te lees en onder die son te lê. Saans sit ek op die strand te die son gaan onder en kyk uit oor die see. Probleme is ver weg en niemand kan my kontak nie.

Die Katedraal de Santa Ana, Las Palmas

Die Katedraal de Santa Ana, Las Palmas

Ver van die toeriste-oorde praat mense min Engels wat ‘n probleem was want ek het soveel Spaans vergeet wat ek op skool geleer het. Ek besef hoe sonder om die plaaslike taal te kan praat voel jy baie alleen.

Enver Hoxha se doppelganger

Enver Hoxha se doppelganger

Toe ek in stad begin ontdek en die geskeidenis leer voel ek meer soos ‘n resiger. Die Casa de Colón – die stad is verl trots op Christophorus Columbus se verblyf in Las Palmas tydens sy ontdekkingsreise na Amerika – en die Katedraal de Sanata Ana is van die bermoedste toerisme-aantreklikhede op die eiland. Daardie area, die ou stad, was meer interessant as die stand-gebied vol hotels waar ek bly. Die geboue en klein strate voel soos tipiese Spanje van die poskaarte en toeristegidse.

Protes teen Spaanse oorheersing

Protes teen Spaanse oorheersing

Ek wou seker die Kanariese Eilande weer besoek maar met ander mense. Ek dink ek verstaan nou die lok van die toeriste-oorde as jy net in die son wil lê. Dis makliker en geen tipe vakansie is beter die ander nie. Ek wou die ander eiland-groepe in die Makaronesië argipels soos Kaap-Verde, ‘n plek meer uitheems en wild. In agternawysheid was ek onseker wat ek wil doen en ek dink nou ek wou gaan ontdek. Nadat ek terug gekom het, het ek ‘n vliegkaartjie en hostel geboek en weer weg gegaan.

Vakansie is nou geboek

Ná my vorige pos oor vakansie gedagtes, het ek uiteindelik ‘n beslissing gemaak en ‘n vakansie geboek; ek vlieg oormôre na Gran Canaria in die Kanarie Eilande. Ek het besluit dat ‘n afgeleë eilandgroep in die Atlansiese Oseean ‘n baie mooi idee klink.

Ek het besluit dat ek wil net in die son sit en ontspan. Ek wil nie treine moet vat nie, ek wil nie haastig wees nie en dink oor waar ek wil vir die nag bly nie. Dis nie die avontuur wat ek oorspronlik beplan het nie maar dit sal my eertse besoek na Spanje wees. Miskien sal hierdie besoek inspireer my om Spaans te leer. Ek skryf elke jaar hierop oor planne om tale te leer. Ek weet ek sal dit nie doen sonder ‘n goeie rede om te wil leer nie.

Ek lees nou aanlyn oor wat ek kan doen behalwe net om in die sonskyn rond te loop. Daar is ‘n paar rock metal pubs en buite die Las Palmas is daar veel natuur om te siene en duine om op te klim. Om op my eie op vakansie te gaan sal ‘n bietjie vreemd voel en soos ek vooraf geskryf het is ek ‘n bietjie bang oor om nuwe mense te ontmoet. My idee van gesels en klets is nie dieselfde as ander mense s’n nie! Natuurlik is ek ook ‘n bietjie bang oor al die ander Britse toeriste maar hopelik is alles ‘n bietjie stiller as in die somer so sal mense ‘n bietjie ouer en stiller wees.

Ek dink nou oor ‘n ander kort vakansie in Mei miskien na Lissabon, en dan sal ek al my geld spandeer het en sal moet begin spaar.

Planne vir vakansie

Ek het al maande lank beplan om hierdie maand te gaan reis – okei, op vakansie as ek die waarheid sê, ek is nie reisiger nie, ek ontdek nie verlore lande nie – maar soos ek vermoed het, het ek geen planne gemaak oor wat ek gaan doen nie. Ek het ‘n bietjie navorsing oor uitheemse lande soos Indië en Kaap Verde gedoen, hulle klink lekker, maar toe het ek nie ‘n beslissing gemaak nie.

Dit lyk nou ek sal nou InterRail doen, dis ‘n geleentheid om ‘n paar nuwe Europese lande te besoek. Dis die soort ding wat tieners en studente doen en aangesien dat ek veel ouer is, is ‘n bietjie bekommerd dat ek soos ‘n oud, vreemde Engelsman sal lyk wat aandring om met die jonges uit te hang.

Ek het nou net meer as een week om kaartjies te koop, besprekings te maak en roetes te kies. Ja, ek is ‘n bietjie senuweeagtig om alleen in nuwe lande te gaan reis. Ek dink oor hoe verveeld en hoe moeg sal ek raak. Hoe maklik sal ek gesels met onbekende mense? Ons het ‘n idee oor onsself oor hoe ons in nuwe en onbekende situasies sal reageer. Ons hou daarvan om te dink ons sal skielik verander en sal ‘n sosiale en vol vertroue mens word. Ons sal die tipe mens word wat ander mense wil ontmoet en sal veel nuwe makkers lok – “Women want him, men want to be him”. Ja, asof!

Hierdie maande is stiller as in die somer dus sal daar minder ander reisigers (okei, die regte woord is “toeriste”) op die treine wees. Daar bestaan die vermoede dat ek in veel trein stasies sal rond dwaal as ek vir my treine wag en vra myself, hoekom het ek nie ‘n kaartjie na Tenerife gekoop om net in die son te lê en te ontspan nie?

Sint Patricksdag

Die vlag van Montserrat bo-op die Foreign and Commonwealth Office

Die vlag van Montserrat bo-op die Foreign and Commonwealth Office

Toe ek gisteroggend op Whitehall na werk toe gestap het, het ek die nasionale vlag van Montserrat, een van die Britse oorsee gebiede in die Karibiese See, bo-op die Foreign and Commonwealth Office gesien. Sint Patrick dien ook as die eiland se beskermheilige so soos Ierse dwarsoor die hele wêreld, en ook die hele wêreld selfs, vier die eilandbewoners die dag. Ek dink min mense het geweet hoekom die vlag wapper of gesien.

Ja dis nie die beste foto nie en jy moet my woord glo dat dit eintlik die regte vlag is en dat dit vir sommige rede interessant is. Ek weet nou dat ek nooit ‘n begaafde fotograaf sal word nie wat geen verrassing is nie. Ek is net die tipe oke wat onmerkwaardige foto’s vir blogs neem net soos die res van die wêreld op die internet maar foto’s wys iets interessants.

Niks om oor te skryf nie

Ek sukkel op die oomblik om onderwerpe te vind, om oor te skryf. Wel, ek het een goeie onderwerp waaroor ek wil skryf maar dis lank en ek dink om die artikel na ‘n die gratis koerant in te dien as dit goed genoeg is. En as ek dit in die waarheid skryf, so ek moet nie vertraag nie.

Ek het voorheen geskryf oor hoe ek ander sprekers wil vind maar my pogings met Suid-Afrikaanse sosiale groepe in Londen het tot dusver tot niks gelei nie wat ‘n teleurstelling was maar was nie ‘n groot verrassing nie. Ek dink veel ex-pat groepe het dikwels ‘n fokus op “rugby, braai en rugby trui” maar ek stel belang in tale.

Miskien sal ek meer sukses hê indien ek nou die ander, nie-Suid-Afrikaanse groepe vra of daar enige sprekers is onder die groepe vir mense wat vreemde tale praat. Daardie tipe groepe word natuurlik nie so gesluit aan eksterne belangstellendes nie.

‘n Paar week gelede het ek en ‘n paar Suid-Afrikaanse vriende ‘n soort Afrikaanse nag gehou toe ons almal net Afrikaans vir die hele aand praat. Daardie was ‘n goeie geleentheid om te oefen en dit is beslis makliker om te reël as om Suid-Afrikaanse groepe vir hulp te vra.

Veel Engelse Suid-Afrikaners sê dat hulle nou veel meer Afrikaans in Londen praat as toe hulle in Suid-Afrika was. Dit word ‘n tipe geheime taal sodat ander mense nie kan verstaan nie maar persoonlik wil ek nie onbeskof oor ander mense wees nie wat verstaan nie. Taal vir my is oor kommunikasie met ander mense en ek wil nie mense vervreem nie.

Afrikaans het alreeds genoeg negatiewe konnotasies oor homself. Mense verdink gewoonlik dat jy onbeskof oor hulle wees as jy skielik Afrikaans of ‘n ander taal begin praat. Ek wil vir almal oor die taal sê maar dis reeds moeilik met Suid-Afrikaners so weet ek min hoe mense belangstel.

Een van my oom se kinders bly al ‘n paar week lank in Londen en ek het alreeds vir haar gesê dat sy haar Afrikaans moet oefen voor ons ontmoet. Sy vermoed my Afrikaans is beter as haar s’n (dis waar, ek praat veel beter) maar soos almal wat vreemde tale praat, moet jy enige geleentheid gryp en oefen, en moenie oor die foute omgee nie. Hoe verduidelik jy vir mense dat hulle nie bang moet wees oor om een van hul land se tale te probeer praat nie?

Die Antwoord

Gisteraand het Die Antwoord by Brixton Academy gespeel so natuurlik het ek ‘n kaartjie gekoop. Ek kan nie sê dat hulle my gunstelinge Suid-Afrikaanse band is nie – Fokofpolisiekar is – maar ek luister ‘n bietjie na hul liedjies en hulle is mos baie pret as hulle speel live, heeltemal gek, belaglike okes.

Die gig was uitverkoop en die menigte was ‘n mengsel van Suid-Afrikaners, jong mense (hulle lyk vir my jonger as dié by rock en metal gigs, of word ek nou veel ouder), en ‘n paar ravers en cyberkids (onthou hulle?).

‘n Klompie Suid-Afrikaners het langsaan my gestaan gedurende die gig en een van hulle draai tot my en vra in Engels of ek weet wat hulle sing. Ek kyk na hom en sê ‘n paar woorde in Afrikaans en hy is toe baie verras; ja wel, ek het sy reaksie bae geniet. Hy sê hy het vooraf gedink dat ek Engels is – wel ja, ek is. Ons gesels toe in Afrikaans ‘n bietjie oor musiek en hy sê hy is Engelstalig maar was op ‘n Afrikaanse hoërskool dus praat hy baie goeie Afrikaans. Die meisies met hom vra of hy my pla miskien want hulle suip en ek drink nie maar nee, ek waardeer altyd elke geleentheid om die taal te praat.

Miskien was my fout om nie ‘n bietjie meer spraaksaam te wees nie. Ek moes subtiel op ‘n konversasie aandring en uitvind of daar enige ander Afrikaanssprekers is. Ek is te matig, te Engels, wanneer ek sou net mense oor hulself vra. Ek vind geen sprekers deur só te gedra en ek weet hoe moeilik dit is nou sonder om elke keer te gryp.

Hier is ‘n paar foto’s wat ‘n vriend afgeneem het. Ja ek steel hulle, ek eis hulle nie as myne nie. Ek was te besig aan die Afrikaans te praat as om kiekies af te neem. Baie dankie Eve.

Ninja van Die Antwoord

Ninja van Die Antwoord

Yolandi Visser van Die Antwoord

Yolandi Visser van Die Antwoord

‘n Paar dae se vrywillige werk by ‘n sentrum vir daklose mense

Ek het nou al ‘n paar dae lank by Crisis in ‘n sentrum vir daklose mense gevrywillig tydens die Kersfees vakansie waaroor ek vroeër geskryf het.

Crisis at Christmas

Crisis at Christmas

Onder the gaste – soos die daklose mense genoem is – sien jy daar’s twee tipe dakloosheid. Een groep is langtermyn, hulle lyk moeër en ouder soos jy sou miskien van mense dink wat op die straat smeek of rond dwaal. Hulle is hoofsaaklik Brits of Iers. Die ander tipe kan soos tydelike dakloosheid beskryf word. Hulle het byvoorbeeld werk verloor en nou sukkel om ‘n permanente woonplek en nuwe werk te vind. Hulle lyk soos jy en ek en daar is aantal buitelanders onder hulle, mense wat Londen toe vir werk gekom het. Die tekens is in ook Romeens, Rus en Spaans geskryf en hulle het nodig vreemdetaalsprekers onder die vrywilligers. Eritrese asiel soekers praat Tigrinya, Indiërse studente praat Hindi en Brasiliane praat Portugees in die tou terwyl hulle wag om hulp te ontvang.

Die aspek waarvan ek hou is dat ek ander vrywilligers uit soveel verskillende agtergronde ontmoet. Hierdie is vir my baie belangrik. Hoekom wil ander mense doen dieselfde ding doen wat jy wil doen? Daar’s ‘n groot reeks mense. ‘n Paar is afgetrede mense wat praat stil-stil oor die aantal immigrante onder die daklose mense – hulle is nie verantwoordlik vir die probleem nie en kom nie hierso juis om te bedel nie.

Daar’s studente wat vroeg in die oggend opgestaan het om die vroegste trein te neem om heen te kom. Daar’s mense wat ook ‘n paar dae verlof daarvoor geneem. Daar’s Sjinese studente wat lede van ‘n kerk is en soek maniere om ander mense te help. Ons almal gesels lekker en deel ons redes en stories terwyl ons staan of sit en wag en ons pligte doen.

Ek herken ‘n paar ander vrywilligers en organiseerders uit afegelope jare toe ek ook gewerk het en daar’s ‘n ware gemeenskap en vriendskap. Sommige vrywilligers werk elke Kersfees nou al jaar lank, wat die mees indrukwekkend is. Hulle wil elke jaar terug kom en hulle ken ‘n bietjie sommige gaste en hul agterstories oor hoekom hulle nou dakloos is. Hulle is dikwels oop oor hoekom hul lewes só uitgedraai het, die resultaat van óf alkohol óf dwelms. ‘n Paar verduidelik hoe hul destydse gedrag onaanvaarbaar was wat tot hulle huidige situasie gelei het.

Die sentrums – daar’s ‘n paar ander in Londen – bly oop net vir tien dae voor al die gaste gaan terug aan hulle lewes en stryde. Jy dink oor hoeveel sal hulself buite hul huidige situasie ontkom, wie gaan werk kry en ‘n woonplek. Ek loop vandag in Londen en sien weer mense wat op die strate sit en slaap. Hulle dra veel klere en slaapsakke om hulself van die koud te beskerm en vra verbygangers vir kleingeld. Sommige slaap rof agter kantoors, in kantstrate of op sitbanks, sommige betaal vir ‘n bed in hostels. Dit hang af van hoeveel geld hulle het of wat hulle verkies doen. Dis nie ‘n mooi lewe nie.

Ek het hierdie jaar se ervaring baie geniet en waardeer hoe gelukkig ons is dat nie op die strate is nie. Ek beplan nou om aanstaande jaar meer dae te vrywillig. Dis ‘n goeie weg om ‘n paar dae se verlof te spandeer veral as ek nie veel ander dinge hê om te doen nie. Ek sou huigelaar wees indien ek vreet en suip oor die vakansietyd terwyl ek terselfdertyd oor dakloosheid preek.

Soms vermoed jy dat in die waarheid is die hele sentrum en aktiwitiewe vir die voordeel van die vrywilligers verskaf, wat iets soek om gedurende die vakansietyd te doen sodat hulle nie by hul families mag kuier nie, maar ons is gelukkig om daardie opsie te hê. Ongelukkig is dit nodig dat ons vrywillig en geld skenk sodat ons dakelose mense kan ondersteun wat geen keuse nie.

Nog ‘n jaar in Afrikaans

Gister ontmoet ek ‘n Afrikaans vriend vir ‘n bietjie lunch en tee en dit was goed om ‘n kans te hê om oor Afrikaans te gesels. Deesdae praat ek amper geen Afrikaans nie en dit laat my terug oor die afegelop jaar kyk en dink oor hoe ek Afrikaans probeer om te gebruik.

Ek het boodskappe aan ‘n paar Meetup groepe gestuur maar het geen sukses gehad nie. Ek wag op ‘n lid van een groep te word en die ander groepe is baie stil of dood. Ek vermoed nou daar’s baie min mense wat in Afrikaans belangstel, veral onder jonger mense. Die ouder mense het na die voorstede verhuis en het nou kinders en het gewoonlik ‘n bietjie verbrits – kry burgerskap en ‘n kring Londense vriende ensovoorts.

My vriend het nou ‘n seuntjie en is weer swanger en ons gesels oor die onderrig van die taal aan ‘n jong kind. Afrikaanse ouers in die buiteland is soms ‘n biejtie vreemd na my mening want hulle aandwing dikwels nie op die onderrig van die taal aan hul kinders nie so sê my vriend. Ek ken meer mense wat Afrikaans nie aan hul kinders geleer het as dié wat só gedoen het nie. Sommige hou miskien nie van hul moedertaal nie, sommige dink dit gee geen voordeel as hul kinders praat nie, sommige dink dis net makliker om na Engels te verwissel. Ek weet nie die redes nie.

Hierdie staanpunt lyk baie vreemd; veel mense in Brittanje praat hul moedertaal, dikwels ‘n kleiner taal, met kinders by die huis maar die kinders praat Engels soos hul moedertaal. Hierdie kinders is nie deurmekaar nie. My vriend wil hê dat haar kinders Afrikaans praat so gesels ons ‘n bietjie daaroor. Ek sê altyd dis goed vir kinders om die geleentheid te kry om ‘n ander taal van kleins af te leer ken.

‘n Ander ding waaroor ons gesels is die blog toneel. ‘n Paar jaar gelede was daar veel blogs en bloggers, mense soos ek wat oor hul nuus en gedagtes in Afrikaans skryf en deel met die internet. Nou blog min mense – of ek vind baie min blogs veral in Brittanje. Ek merk hoe mense begin blog en dan skielik gee op blog. Gewoonlik as ek hul blog gevind het, het hulle reeds veel poging gemaak om hulself te bevorder deur verskillende sosiale media, tags en hashtags, skakels aan die populêre webblaaie en blogs.

Ek verstaan nie hoekom hulle verdwyn so vinnig soos hulle verskyn het nie. Dis dieselfde met al blogs oor enige onderwerp; hulle vlam kortliks soos ‘n meteoor voor hulle uit brand. Het hulle net nou besef dat die blog sal nie immer groei nie? Het hulle nie geweet dat hulle baie besig sal wees as hul leserskap wil behou nie? Het hulle in die werklikheid niks om te sê nie? Sou hulle verkies om populêr aanlyn te word – ‘n internet persoonlikheid en eienaar van ‘n gewild webblad – dan om ‘n kampvegter vir die taal te word? Dit pla my want ek geniet om ander Afrikaans skriftes te lees so wanneer hulle verdwyn verloor ek ‘n webblad waarvan ek hou.

Ek blog nou al agt jaar lank en die blogosfeer is baie stil. Min mense besoek en minder mense los kommnetaars. Ja ek is ‘n bietjie teleurgestel maar op die ander hand skryf ek vir myself. Dis ‘n weg om te oefen. Dis amper die enigste geleentheid ek het om die taal te gebruik voor ek alles begin vergeet.

Deur te skryf bydra ek na die Afrikaanse geskrifte? Die antwoord is beslis nee so wonder ek hoe ek voordeel. Soms voel ek soos ‘n ruimtetuig wat in die uitgestrekte ruimte vaar en elke af en toe saai ek ‘n eensame gereelde ping uit om ander Afrikaanse lewe te vind. Ek sê nie dat my blog soos die Voyager Goue Plaat is nie maar soos Voyager tot dûsver beantwoord niemand.