Author Archives: Alexander

About Alexander

Brit studeer Afrikaans.

/Xam en Afrikaans

Ek lees tans The Broken String: The Last Words of an Extinct People, oor die uitgestorwe Suid-Afrikaanse taal /Xam. In die 19de eeu het twee Europeërs die poging gemaak om die taal te leer en om ‘n rekord daarvan te hou voordat die laaste mense wat /Xam kon praat, het gesterf. Hulle werk is baie indrukwekkend en ek het hierdie sin baie interessant oor die rol van Afrikaans gevind:

“When /A!kungta arrived he spoke no English, and of course the European linguists spoke no /Xam, so the three began their work together by communicating in Afrikaans, the one language they had in common.”

Toe ons in Namibië was, bemerk ek net hoe belangrik Afrikaans in die suid van die land is. Toe ons in die klein dorpies was, hoor ons dit orals. Toe ons in die restaurants en winkels was – ver van die ander toerieste af – was Afrikaans die taal wat mense praat. Toe ons met die kelnerinne praat, vra ons wat ander tale hulle kan praat want die tale interesseer ons baie. Meestal was dit Afrikaans, toe Duits of Engels en uiteindelik die ou inheemse taal van die San/Khoi. Hul kinders, hulle sê, kan verstaan maar kan nie dié ou tale (goed) praat nie. Hulle leer vir ons ‘n klein bietjie maar ek kon niks onthou nie. Ongelukkig het Afrikaans hierdie tipe tale “gehelp” om uit te sterf.

Om Afrikaans te skryf

Ek het onlangs met Johan van Die Moddereiland Potgooi gepraat en ek het gesê dat ek ‘n bietjie bekommerd is oor om foute te maak wanneer ek Afrikaans skryf. Johan het vir my gesê ek moet nie so bekommerd wees nie en hy is reg. Daar’s veel mense wat Engels met foute skryf maar ons kan tog verstaan.

Gisteraand het ek my hele blog gelees. Ek het in September 2006 begin skryf en toe ek dit lees, onthou ek so veel verskillende dinge en ek besef net hoeveel ek geniet om Afrikaans te skryf. Ja, daar’s spel- en grammatikafoute maar tot dusvêr het niemand gepla of my daaroor gekritiseer nie. Ek wil amper vlot Afrikaans kan praat maar sonder genoeg oefening sal ek nie dit bereik nie.

So sê vir my, wat is die regte – of beter – Afrikaanse woorde vir dié onder:

  • a blog
  • to comment
  • a post
  • an update
  • to update

As daar geen goeie Afrikaanse woorde is nie dan laat ons een maak. So vêr soos moontlik wil ek vermy om net Engelse woorde te verafrikaans tensy dit die aangeneemde woord of vorm is.

Wat ek op Kersfees sal doen

Hierdie Kersfees gaan my vrou met vriende na Argentinë toe op vakansie. Ek is nie heeltemal seker hoekom sy besluit het om te gaan nie omdat sy nie van reis hou nie. Wat dit bedoel is dat ek alleen met die katte tuis vir drie weke sal wees en tensy ek iets reël, is ek bang dat ek net die hele tyd kroeg toe sal gaan!

So hierdie jaar het ek besluit om as vrywilliger vir Crisis in ‘n sentrum vir huislose mense te werk. Ek en ‘n werk kollega het aansoek gedoen so ons nou wag om te hoor as ons dit kan doen. Ek weet nie wat om te verwag nie – okei ek sal verduidelik, ek weet die tipe werk ek sal doen, maar ek besef dat daar ‘n verskil is tussen die verwagting en die realiteit maar ek dink die ervaring sal waarskynlik ‘n groot indruk op my maak.

Afrikaanse boeke

Ek het hierdie week vyf Afrikaanse boeke vir £10 gekoop van ‘n oke op gumtree af. Hy wou hulle verkoop omdat ek terug na Paarl gaan maar ongelukkig het hy geen ander boeke om te verkoop nie. £10 is baie goedkoop en ek was bereid om £20 of meer te betaal maar natuurlik was ek bly met sy keus van prys.

Onder hulle is drie romans deur Koos Kombuis en syne is nie te moeilik vir my om te lees nie. Ek het nou meer as 40 Afrikaanse boeke, 22 Afrikaanse Kuifie boeke (ek soek nou die drie ander) en ‘n groot aantal koerante en tydskrifte.

So ek versamel hulle, maar ek moet hulle begin lees. As jy iets wil leen, laat my weet. Miskien kan ons ‘n Afrikaanse biblioteek in Londen maak.

Suid-Afrikaanse koerante in Londen

Ek is man van roetine. Ek doen dieselfde dinge die hele tyd. Elke vrydagoggend het ek uit die moltrien in Leicester Square stasie afgestap, ‘n tee van Starbucks gekoop en die nuwe uitgawe van SA Times UK gekry. Toe het ek na werk toe geloop. Elke maand het ek Die Stem ook gekry. Dit was baie lekker.

Net ‘n paar maande gelede was daar drie (ek dink) gratis Suid-Afrikaanse koerante in Londen, naamlik SA Times UK, Die Stem en The South African. Maar nou het alles verander. Ek verstaan dat SA Times UK – wat in Engels was maar met ‘n paar berigte in Afrikaans – bankrot gespeel het. Die Stem is nou net ‘n half-blad en een berig in The South African, wat nou die enigtse Suid-Afrikaanse koerante in Londen is.

So ek vra, hoekom? Is daar nie geneog Suid-Afrikaners in Londen om ‘n paar koerante te ondersteun nie? Het niemand die koerante gelees nie? Wil niemand die koerante lees nie? Daar’s nou veel gratis koerante vir mense uit Rusland en Pole so dis ‘n groot skaam.

Wat kan ons doen? Wat wil mense doen?

Hoekom so stil weer?

Ek is nou baie besig met sport (Krav Maga, waaroor ek een dag sal skryf), Duits en werk.

Op Dinsdagaand was die eerste Duitse klas en daar’s nou sewe nuwe mense en ons vier wat verlede jaar se klas voltooi het. Een van die nuwe mense is ‘n Suid-Afrikanse vrou wat baie goeie Afrikaans – en baie goeie Duits – praat so ons het ‘n bietjie gesels. Dit bedoel dat nou ek ‘n ware poging met Duits moet maak as ek nog die beste in die klas wil wees.

Anders nuus? Net gaan Arsenal kyk, sien Metallica op O2 Arena en gaan kroeë toe. ‘n Lui lewe.

Rugby in Twickenham

Gister het ek Twickenham toe gegaan om rugby te kyk. Nou gewoonlik doen ek nie dinge soos dié nie – voetbal is my sport – maar ek het Boland Kavaliers sien speel toe ek onlangs in Suid-Afrika was wat ek geniet het.

Op pad Twickenham toe het ek boerewors van ‘n padstal gekoop wat baie lekker was. Twickenham Stadium is baie indrukwekkend ek moet sê. Ek het nie besef net hoe groot dit is nie. Nie so goed soos Arsenal nie maar nog baie goed. Ons het ‘n baie goeie uitsig van ons sitplekke af. Daar was twee wedstryds om te kyk – eers London Irish teen London Wasps en toe Harlequins teen Saracens. Ek is nie bewonderaar van enige span nie maar ek was meer as bly om te kyk, om bier te drink – wat jy nie op voetbal mag doen nie – en om met my vriende te gesels. Nadat was ons kroeg toe om oor Suid-Afrikaanse rugby en krieket te praat – twee van die ander mense is Suid-Afrikaners. Onderwerpe waaroor ek weet niks!

So ja, baie lekker en ek wil meer rugby kan sien.

Bafana Bafana weer

Ek het gisteraand Suid-Afrika teen Australië in die voetbal op QPR gaan sien. Dis die tweede keer dat ek hulle sien speel het en ek moet sê hulle is nou veel beter as die laas keer en ek was beïndruk. Die doelwagter was nie so goed nie en dit was sy foute wat tot Australië se doele lei. Op die ander kant, Australië se verdediging was nie beter nie en die uitslag was 2-2 so almal was bly.

Die stadion was nie vol nie maar daar was genoeg mense wat sing-sing en jol-jol so dit was ‘n lekker aand.

“En waar’s die doelwagter?” Net ‘n paar nanosekondes voordat Australië ‘n doel kry. Sien jy die bal?

Goeie sitplekke onder die Suid-Afrikaners.

Was ek met vakansie in Suid-Afrika? Ek onthou nie

Ek is nou ‘n paar weke terug by die werk nadat Suid-Afrika en Namibië en ek voel dat ek nooit weg was nie! Ek kyk na my foto’s en alles lyk so anders, ek kan nie begin besef dat ek eintlik met vakansie was nie. Ek sit nou by die werk en kyk uit die venster uit oor die bote op die Teems en wens ek weer in die Kaap is.

Toe ek op Kaapstad lughawe was net voordat ek gevlug het, het ek ‘n boek oor ware Suid-Afrikaanse misdaad in Afrikaans gekoop. Dit was amper die enigste Afrikaans boek wat te koop was. Ek moet sê, dis eintlik baie goed om te lees. Nie om oor die ander kant van Suid-Afrika te leer nie, die kant wat almal nie wil sien nie. Nee, dis eintlik erg maklik om te lees en vir leerder soos ek dis belgranik. Ek leer nuwe woorde maar ook as ek nie ‘n woord erken nie dan kan ek gewoonlik raai of werk die sin uit.

Op die ander kant besef ek nou net hoe veel foute ek maak wanneer ek skryf Afrikaans, hoofsaaklik wanneer ek gebruik die verkeerde woord of grammatika. Die verskil is dat as jy ‘n blog skryf dan kan almal my foute sien. Nie die grootste probleem ter wêreld nie en een wat ek kan regmaak.

So die oplossing vir beide probleme? Oefen Afrikaans en maak planne nou vir volgende jaar se vakansie in Suid-Afrika.

Terug van Suid-Afrika, môre België

Ek is nou ‘n paar dae terug in Londen na so ‘n fantastiese vakansie in Suid-Afrika en Namibië met vriende en familie. Drie weke was ‘n baie lang tyd om weg van my huis af te wees en ek was so bly toe ek terug gekom het en het my vrou weer gesien.

Ek het vroeër geskryf oor wat ek gedoen het en waar ek was so daar’s miskien nie te veel meer om te sê nie. Ek het klompie Afrikaanse boeke en koerante gekoop so daar’s veel om nou in Londen vir my te lees. Eintlik een ding wat baie cool was, is toe ek ‘n Van Coke Kartel t-hemp probeer koop het want ek kon nie een in die winkels koop nie. My vriend het my gehelp en het ‘n paar mense gebel en uiteindelik het hy met die kitarris gepraat en ons het sy huis toe gegaan om een te kry en het ‘n klein bietjie met die band gesels.

Ek wou ek het meer Afrikaans gepraat maar soms was ek eintlik baie bly om Engels te praat. Ek kon nie almal se aksent verstaan nie en mense praat so vinnig dat dikwels ek sukkel. Ek vind dit nou makliker om Afrikaans te lees, ek dink. Wel ek het amper ‘n hele Afrikaanse boek op die vlug gelees. Ek weet nie hoeveel ek my Afrikaans verbeter het nie en ek weet ek maak foute wanneer ek dit praat en skryf maar dit was so goed om die lewende taal te ervaar.

Dit was lekker om familielede weer te sien maar ongelukkig kon ek nie almal sien nie so ek wil nou volgende jaar terug kom en huur ‘n motor en ry deur Noord-Kaap en gaan cousins in Johannesburg sien. Ons het ook ‘n neef in Maputo so dan kan ek ‘n ander Afrika land besoek. Ek weet nou meer oor Suid-Afrika en het ‘n beter idee oor wat ek wil en kan doen.

Ek moet sê ek was baie bly om te hoor dat soveel mense Afrikaans nog praat. In die buiteland lees jy dikwels dat die talle mense wat Afrikaans praat, daal. Dit is dalk die waarheid – ek weet nie, ek woon oorsee – maar in Noord-Kaap en Namibië was Afrikaans die baas.

En nou gaan ek môre België toe.

Onder is ‘n paar foto’s.


In Kalkbaai buite ‘n restaurant wat ‘n ou spoorwegwa is.


Valsbaai. Dit was warm en winderig.


‘n Herdenking aan soldate wat gesneuwel het. Die Kasteel, Kaapstad.


Kolmanskop, Namibië. Baie interessant en vol Duitsers.


“Is jy ‘n rob? Ja, jy is!” ‘n Rob in Walvisbaai. So ‘n mooi vent.


Die strand tussen Swakopmund en Walvisbaai, Namibië.


Hohenzollernhaus, Swakopmund.


Duitse Lutherse kerk, Swakopmund.


Windhoek.


Vrouens verkoop velle op die B1 suid van Windhoek af.


‘n Paar kilometers suid van Rehoboth af, Namibië.


Kees die bobbejaan rook sy pyp. Die hotel in Keetmanshoop. Hy is dood maar dis ‘n bietjie vreemd.


Karretjie mense in Namibië en Britstown, Noord-Kaap!


Augrabies-waterval.


Ek staan by Augrabies-waterval, Suid-Afrika.


Binne die Taal Moumument, Paarl.

Terug in Suid-Afrika!

En dan die reisigers kom terug!

Namibië was baie mooi en ek (en ons) het so ‘n lekker verblyf gehad. Van Windhoek af het ons Rehoboth toe gegaan omdat ek die museum wou besoek en ek stel ‘n groot belang in die Basters. Ons het weer in Keetmanshoop gebly en toe het Augrabies toe gery. Die valle was baie mooi en ons het baie foto’s geneem. Gister het ons deur Grobblershoop, Prieska, Britstown, Beaufort West gery op pad na Kaapstad. Die Noord-Kaap is so pragtig en soveel groener as Namibië en ek is bly om dit te sien. Britstown lyk ‘n mooi dorpie en ons het ook karretjie mense gesien. Daar was sneeu op die berge in die Heks Rivier Vallei (regte naam?) maar ongelukkig was dit donker so ons kon nie foto’s neem nie.

Vandag gaan ek ‘n neef en niggie ontmoet en dan moet ek besluit wat ek sal doen voordat ek volgende Sondag verlaat.

Ek sal foto’s oplaai sodra ek terug in Londen is.

Swakopmund

Ons is nou in Swakopmund en ons sal vir drie dae hierso bly voordat ons terug trek. Dit voel baie Duits hier.

Die ry van Winhoek af was nie te ver nie en die weer nou hier is baie lekker. Dis land is so anders – baie droog, soms is daar blomme, soms net sand en woestyn en ‘n huis elke tien of twintig myle. Dis nie die land vir stedelike mense nie! Ons het bobbejane, bokke en donkies langsaan die pad gesien.

Okei, dis al vir nou.

Namibië!

Ons is nou in Namibië. Ons het gister van Melkbosstrand af deur Vredendal, Garies, Springbok gegaan voordat ons oor die grens gery het. Gisteraand het ons in Lüderitz gebly en dit het soveel gereën! Dit was ongelooflik. Ek kan nie sê dat daar veel in Lüderitz is om te doen nie en die weer was so sleg ons kon nie veel sien nie.

Vandag het ons Kolmanskop gaan sien wat baie indrukwekkend is en ek het veel foto’s geneem. Môre vertrek ons na Windhoek vir een nag en dan na Swakopmund. Hopelik sal die weer mooi wees en ek kan sandplankry.

Ek praat nog Afrikaans en ‘n bietjie Duits. Dis goed om te sien net hoeveel mense Afrikaans in Namibië gebruik maar ek kan nie sê of ek eintlik verbeter nie!

Wat het ek in Suid-Afrika gedoen?

Ek is nou ‘n paar dae in Suid-Afrika en ek het so ‘n mooi verblyf.

Ek het in Walmer Estate gebly waar my vriend Sybrandus se huis is. Sondag was ek Bo Kaap toe wat baie mooi is met die pragtige en kluervolle huise. Toe het ek na Tafelberg gegaan. Die uitsig is uitstekend maar ongelukkig het die wolke gekom sodat ek nie te veel kon sien nie. In die aand het ons die voetbal gekyk in ‘n kroeg op Langstraat.

Maandag het ons na Skiereiland getrek. Ons het ontbyt in Kalkbaai geëet, die restaurant is ‘n ou spoorwegwa wat baie mooi is. Toe het ons deur Vishoek gery na Simonstad. Ons het die Vloot Museum besoek wat baie interessant is. Toe het ons na die Kaappunt toe gegaan. Dit was baie winderig maar die son geskyn het en die uitsig is fantasties en ek het veel foto’s geneem. In die aand was ons in Groenpunt.

Dinsdag het ek die Kasteel besoek. Ek het baie daarvan gehou – ek hou van die Kaap se geskeidenis en ook militêre geskeidenis. Toe het ek die Slawe Museum en die Joodse en Holocaust Museums besoek wat baie interessant is.

Ek is nou in Melkbosstrand met Eben en Natalie se familie. Dis ‘n stille dorpie ‘n paar kilometers noord van Kaapstad af wat aan die kus lê. En vandag – ek het in die oseaan geswem! Ja, ek was die sneeu-wit Engelsman in die see wat soos ‘n walvis lyk!

Môre gaan ons Namibië toe en ek weet nie hoe dikwels ek die internet sal kan lees nie. Daarna sal ek terug in Kaapstad wees en hopelik sal al my neefs en niggies sien.

Ek probeer om Afrikaans die hele tyd te praat en ek hou baie van die geleentheid om dit te doen. Orals hoor ek Afrikaans – ou mense, volwasse mense en kinders van alle rasse so dis goed om uit te vind dat die taal so belangrik in die Kaap is. Hopelik sal ek verafrikaans!